Europa i równość płci w nauce – deklaracje vs rzeczywistość

Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy (OPI PIB) zwraca uwagę na potrzebę rzeczywistego zaangażowania w działania na rzecz równości płci w nauce.

Choć temat ten od lat stanowi jeden z priorytetów polityki Unii Europejskiej, w praktyce wiele inicjatyw pozostaje na poziomie deklaracji. Kraje członkowskie przyjmują strategie i plany równości płci, jednak często brakuje im konkretnych celów, wskaźników oraz skutecznych mechanizmów wdrażania i monitorowania postępów.

Z danych OPI PIB wynika, że kobiety wciąż są niedostatecznie reprezentowane na wyższych stanowiskach naukowych, zwłaszcza w dziedzinach STEM i ICT. W Unii Europejskiej zaledwie jedna na pięć osób studiujących kierunki informatyczne to kobieta, a procesy awansów akademickich często utrwalają istniejące nierówności. Aby lepiej analizować te zjawiska, OPI PIB opracował specjalny dashboard – narzędzie do monitorowania równości płci w nauce, pozwalające porównywać dane między krajami i obserwować zmiany w czasie.

Dashboard opracowany przez OPI PIB umożliwia porównanie sytuacji kobiet i mężczyzn w nauce w ponad 20 krajach europejskich, w tym w Polsce. Użytkownicy mogą analizować udział kobiet na różnych etapach kariery akademickiej – od doktoratu aż po profesurę – oraz badać strukturę zatrudnienia w poszczególnych dziedzinach nauki. Narzędzie pozwala również zestawiać dane między grupami państw, takimi jak „stare” i „nowe” kraje członkowskie UE, państwa kandydujące czy partnerskie.

Jak podkreśla Instytut, osiągnięcie faktycznej równości wymaga nie tylko politycznych deklaracji, lecz także konsekwentnych, mierzalnych działań wspierających kobiety w karierach naukowych. Równość płci w nauce to bowiem nie tylko kwestia sprawiedliwości, ale również warunek pełnego wykorzystania potencjału badawczego i innowacyjnego Europy.