RÓWNOŚĆ W BADANIACH I INNOWACJACH
Polityka równości szans powinna być uwzględniana w obszarze badań naukowych i innowacji (jest to zalecenie dla całej Europejskiej Przestrzeni Badawczej, jak również wymóg m.in. w projektach współfinansowanych w zakresie Horyzontu Europa). Naukowcy i naukowczynie ubiegający się i realizujący granty i projekty badawcze, zarówno krajowe, jak i międzynarodowe powinni uwzględniać problematykę równości kobiet i mężczyzn. Istotna w tym kontekście jest umiejętność uwzględniania kryterium płci przy dokonywaniu analizy problemu badawczego, doborze mierników, jak również odpowiedzi na zidentyfikowane bariery.
Włączenie wymiaru płci w badania naukowe i innowacje stanowi wartość dodaną pod względem doskonałości, kreatywności i możliwości naukowych, jak również rozwiązań praktycznych, stosowanych w życiu codziennym. Pomaga naukowcom i naukowczyniom kwestionować normy i stereotypy dotyczące płci, przemyśleć standardy i modele referencyjne. Prowadzi do dogłębnego zrozumienia potrzeb, zachowań i postaw obu płci. Zwiększa znaczenie społeczne wytworzonej wiedzy, technologii i innowacji. Przyczynia się również do wytwarzania towarów i usług lepiej dostosowanych do potrzeb wszystkich odbiorców.
Dlaczego integracja perspektywy płci ma kluczowe znaczenie w badaniach
Integracja perspektywy płci w badaniach i innowacjach stała się obowiązkiem, nie dobrowolnym dodatkiem. W praktyce oznacza to, że większość projektów badawczych – w tym tych finansowanych z programów krajowych i europejskich – musi uwzględniać aspekt płci w projekcji, analizie i interpretacji wyników (chyba że zostały formalnie zwolnione).
Wprowadzenie tej perspektywy podnosi wartość naukową badań:
-
pozwala lepiej uchwycić różnice i zróżnicowane potrzeby kobiet i mężczyzn,
-
przeciwdziała utrwalaniu stereotypów i modeli referencyjnych płci,
-
sprzyja generowaniu wyników oraz produktów (technologii, usług) bardziej dopasowanych do wszystkich użytkowników,
-
zwiększa oddziaływanie społeczne i użyteczność nauki.
Z tego powodu uwzględnianie płci (gender dimension) staje się jednym z kluczowych kryteriów oceny projektów badawczych — także w programie Horyzont Europa, gdzie stanowi element oceny doskonałości. Więcej informacji znajdziesz tutaj.

Baza wiedzy
przydatne raporty i publikacje:
- Gendered Innovations. How inclusive analysis contributes to research and innovation
- Gender Time Toolbox Manual
- Meta-analysis of gender and science research
- The Gender Dimension in Research and Innovation
- Stanowisko Narodowego Centrum Nauki w sprawie równego dostępu kobiet i mężczyzn do środków finansowych na badania naukowe
- Funkcjonowanie kobiet i mężczyzn w nauce – wyniki sondażu NCN
- Stanford study of the ‘diversity-innovation paradox’ in academia
- Materiały przygotowane w ramach projekt Gender Equality Programme in Academia – Raising Diversity, GEPARD
- Obecnie trwają prace nad publikacją dla grantodawców, grantobiorców, która będzie zawierać praktyczne informacje na temat włączania wymiaru płci do badań, innowacji oraz innych inicjatyw.
przydatne linki:
- European Commission – gender equality in research and innovation
- Stanford University – gendered innovations
Działania na UW
- dobre praktyki jednostek uczelni
Aktualności

Akademia Managera Follow Up z prof. Londą Schiebinger – o wymiarze płci w badaniach i innowacjach
29 09 2025
Już 30 września w godz. 16:00–18:00 zapraszamy na wyjątkowe spotkanie online z prof. Londą Schiebinger, John L. Hinds Professor of History of Science na Uniwersytecie Stanforda. Prof. Schiebinger to światowej ...
Czytaj więcej
Rada ds. Kobiet w Szkolnictwie Wyższym i Nauce
17 03 2025
Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego w dn. 7 marca 2025 r. ogłosił powołanie Rady ds. Kobiet w Szkolnictwie Wyższym i Nauce. Nowy zespół doradczy ma wspierać działania na rzecz równości ...
Czytaj więcej
RÓWNOŚĆ NA UW 2024 – ogólnouniwersyteckie badanie równości i różnorodności
25 11 2024
Z ogromną przyjemnością informujemy, że Zespół Równościowy UW we współpracy Centrum Badań nad Uprzedzeniami i Pracownią Ewaluacji Jakości Kształcenia (PEJK) realizują badanie ankietowe poświęcone problematyce równości i różnorodności na naszej uczelni. Badanie objęte jest patronatem ...
Czytaj więcej